धोंडो केशव कर्वे
जन्म: 18 एप्रिल 1858, रत्नागिरी
मृत्यू: 9 नोव्हेंबर
1962
कर्वे यांना
"महर्षि" ही पदवी जनतेने दिली, आणि त्यांच्या
कार्याचा केंद्रबिंदू स्त्री शिक्षण होता. त्यांनी संपूर्ण महाराष्ट्रात
विधवाविवाहाचे महत्त्व पटवून देण्यासाठी दौरे केले.
प्रमुख सन्मान:
- 1942: बनारस
विद्यापीठात डि. लिट.
- 1958: भारतरत्न, जन्मशताब्दी वर्ष.
संस्थात्मक योगदान:
- 1893: विधवा
विवाहोत्तेजक मंडळीची स्थापना.
- 1 जानेवारी 1899: अनाथ
बालिका आश्रमाची स्थापना.
- 1907: हिंगणे महिला
विद्यालयाची स्थापना.
- 1910: निष्काम कर्मकठ.
- 1916: महिला विद्यापीठ, पुणे.
- 1916: महाराष्ट्र
ग्रामशिक्षण मंडळाची स्थापना.
- 1 जानेवारी 1944: समता
संघाची स्थापना.
- 1945: पुणे बलअध्यापक
मंदिर, शिशुविहारची स्थापना.
- 1948: जातीनिर्मूलन
संघाची स्थापना.
- 1918: पुणे –
कन्याशाळा.
- 1960: सातारा – बलमनोहर
मंदिर.
वैशिष्ट्ये:
- मानवी समता मासिकाची
स्थापना.
- 1893: विधवेशी
पुनर्विवाहाची सुरुवात.
- 1894: पुनर्विवाहितांचा
मेळावा आयोजित केला.
- 1915: सामाजिक परिषदेचे
अध्यक्ष म्हणून कार्य केले.
- 1928: आत्मवृत्त या
नावाने आत्मचरित्र प्रकाशित.
- जपानमधील महिला
विद्यापीठाच्या माहितीवरून प्रेरित होऊन पहिले महिला विद्यापीठ स्थापन केले.
विशेष गौरव:
आचार्य अत्रे यांनी
त्यांचे वर्णन "अण्णासाहेब कर्वे म्हणजे महाराष्ट्रातील चमत्कार" असे
केले.
