POLICE BHARATIसाठी महत्वाचे 50 प्रश्न (मराठीमध्ये)
1857 चा उठाव
- 1857
चा उठाव का झाला?
➡ कारण: सैन्यात वापरण्यात येणाऱ्या काडतूसांवर प्राण्यांच्या चरबीचा वापर. - 1857
च्या उठावाचे नेतृत्व दिल्लीमध्ये कोणी केले?
➡ बहादुर शाह झफर. - 1857
च्या उठावाचे मुख्य केंद्र कोणते होते?
➡ मेरठ, दिल्ली, कानपूर, झाशी, आणि अवध. - झाशीची
राणी लक्ष्मीबाईने कोणाविरुद्ध युद्ध केले?
➡ ब्रिटिश जनरल ह्यू रोज. - 1857
च्या उठावाला ब्रिटिश अधिकाऱ्यांनी कोणते नाव दिले?
➡ 'सिपॉय म्युटिनी.'
1909 चा कायदा (मिंटो-मॉर्ले सुधारणा)
- 1909
च्या कायद्याने कोणती नवीन योजना आणली?
➡ वेगळ्या निवडणुकांद्वारे मुस्लिमांना राजकीय प्रतिनिधित्व दिले. - 1909
च्या कायद्यामुळे काय सुधारणा करण्यात आली?
➡ केंद्रीय व प्रांतीय विधानसभांमध्ये भारतीय सदस्यांची संख्या वाढवली. - 1909
चा कायदा कोणत्या वायसरॉयच्या काळात पारित झाला?
➡ लॉर्ड मिंटो.
1919 चा कायदा (मॉंटॅग-चेम्सफोर्ड सुधारणा)
- 1919
च्या कायद्याने कोणती नवीन पद्धत स्वीकारली?
➡ द्विशासन पद्धत (Dyarchy). - 1919
च्या कायद्याने लोकांवर कोणता प्रभाव टाकला?
➡ शिक्षण, आरोग्य यासारख्या विषयांवर स्थानिक सरकारला अधिकार दिला. - 1919
च्या कायद्याचा प्रमुख उद्देश काय होता?
➡ भारतीयांना स्वशासनासाठी तयार करणे.
1935 चा कायदा
- 1935
चा कायदा कोणत्या विषयावर आधारित होता?
➡ भारतीय संविधानाची पायाभूत रचना. - 1935
च्या कायद्याने कोणत्या दोन गोष्टी सादर केल्या?
➡ प्रांतीय स्वायत्तता आणि फेडरेशन. - 1935
च्या कायद्याने कोणता मोठा बदल केला?
➡ द्विशासन पद्धत रद्द केली आणि प्रांतांना स्वतंत्र अधिकार दिले.
भारतीय स्वातंत्र्यलढा
- 'स्वराज
माझा जन्मसिद्ध हक्क आहे' हे घोषवाक्य कोणी दिले?
➡ बाळ गंगाधर टिळक. - चले जाव
आंदोलन कधी सुरू झाले?
➡ 1942 मध्ये. - गांधीजींनी
असहकार चळवळ कधी सुरू केली?
➡ 1920 मध्ये. - सविनय
कायदेभंग चळवळ कधी झाली?
➡ 1930 मध्ये. - भारत छोडो
आंदोलनाचे नेतृत्व कोणी केले?
➡ महात्मा गांधी. - डांडी
यात्रा का केली गेली?
➡ मिठाच्या कायद्याचा भंग करण्यासाठी.
समाजसुधारक
- सत्यशोधक
समाजाची स्थापना कोणी केली?
➡ महात्मा जोतिराव फुले. - शारदा
कायदा कोणाशी संबंधित आहे?
➡ बालविवाह विरोध. - महर्षी
कर्वे यांचे मुख्य कार्य काय होते?
➡ विधवा पुनर्विवाह आणि स्त्रीशिक्षणासाठी प्रयत्न. - स्वामी
दयानंद सरस्वती यांनी कोणते समाजसुधारक आंदोलन सुरू केले?
➡ आर्य समाज. - सावित्रीबाई
फुले यांनी कोणत्या क्षेत्रात योगदान दिले?
➡ स्त्री शिक्षण.
भारतीय व्हाईसरॉय
- लॉर्ड
कर्झनने कोणता मोठा निर्णय घेतला?
➡ बंगाल विभाजन (1905). - भारताचे
शेवटचे व्हाईसरॉय कोण होते?
➡ लॉर्ड माउंटबॅटन. - लॉर्ड
लिटनने कोणता कायदा पारित केला?
➡ भारतीय शस्त्र कायदा (1878). - लॉर्ड
रिपनने कोणते सुधारणा कार्य केले?
➡ स्थानिक स्वराज्य संस्था निर्माण केली. - भारताचे
पहिले व्हाईसरॉय कोण होते?
➡ लॉर्ड कॅनिंग.
इतर महत्वाचे प्रश्न
- गांधी-आंबेडकर
कराराचा मुद्दा कोणता होता?
➡ अस्पृश्यांच्या स्वतंत्र मतदार संघाचा विषय. - भारतीय
राष्ट्रीय काँग्रेसची स्थापना कधी झाली?
➡ 1885 मध्ये. - 'तांबडे,
पांढरे, निळे' कोणते गट
होते?
➡ काँग्रेसमधील गट. - स्वदेशी
चळवळ का सुरू केली गेली?
➡ परदेशी वस्त्रांवर बहिष्कार टाकण्यासाठी. - भारत
पाकिस्तान फाळणी कोणत्या कायद्याने झाली?
➡ 1947 चा भारतीय स्वातंत्र्य कायदा. - 'सत्याग्रह'
पद्धतीची सुरुवात कोणी केली?
➡ महात्मा गांधी. - काकोरी कट
कोणाशी संबंधित होता?
➡ क्रांतिकारी आंदोलन. - लाला
लजपतराय यांचा मृत्यू कशामुळे झाला?
➡ सायमन आयोगाच्या निषेधावेळी झालेल्या लाठीमाराने. - पहिला
राउंड टेबल परिषद कोठे झाली?
➡ लंडन. - भारतीय
संविधान समितीचा अध्यक्ष कोण होता?
➡११ डिसेंबर १९४६: संविधान सभेचे अध्यक्ष म्हणून राजेंद्र प्रसाद, उपाध्यक्ष म्हणून हरेंद्र कुमार मुखर्जी
वरील दोन कामांव्यतिरिक्त संविधान सभेने पुढील इतर कामे
केली.
मे १९४९ मध्ये संविधान सभेने भारताच्या
राष्ट्रकुलाच्या सदस्यत्वाला अनुमोदन दिले.
२२ जुलै १९४७ रोजी संविधान सभेने भारताचा राष्ट्रीय ध्वज स्वीकृत केला. त्याचे डिझाईन आंध्रप्रदेशचे पिंगली वेंकय्या यांनी तयार केले होते.
२४ जानेवारी १९५० रोजी संविधान सभेने भारताचे राष्ट्रगीत आणि राष्ट्रगान स्वीकृत केले.
२४ जानेवारी १९५० रोजी झालेल्या संविधान सभेच्या
शेवटच्या बैठकीमध्ये २६ जानेवारीपासून लोकसभेच्या निवडणुका होईपर्यंत संविधान
सभेलाच तात्पुरती संसद म्हणून घोषित करण्यात आले. तसेच निवडणुका होईपर्यंत भारतीय
गणराज्याचे पहिले राष्ट्रपती म्हणून राजेंद्र प्रसाद यांची नेमणूक करण्यात आली.
संघटना
डॉ. राजेंद्र प्रसाद यांची संविधान
सभेचे अध्यक्ष म्हणून तर हरेंद्र कुमार मुखर्जी यांची
उपाध्यक्ष म्हणून निवड झाली. आणि मुखर्जी हे बंगालमधील ख्रिश्चन आणि कलकत्ता
विद्यापीठाचे माजी कुलगुरू होते. विधानसभेच्या अल्पसंख्यांक समितीचे अध्यक्षपदी, भारत प्रजासत्ताक झाल्यानंतर मुखर्जी यांना पश्चिम बंगालचा
राज्यपाल म्हणून नियुक्त करण्यात आले. न्यायशास्त्रज्ञ बी.एन. राव विधानसभेचे
घटनात्मक सल्लागार म्हणून नियुक्त केले गेले; बी.एन. राव
यांनी घटनेचा मूळ मसुदा तयार केला आणि नंतर हेग मधील हेग मधील कायमस्वरुपी आंतरराष्ट्रीय न्यायालयात न्यायाधीश म्हणून नेमणूक केली.
संविधान सभेच्या कामाचे पाच टप्पे होते:
विविध समित्यांनी विषयांवर अहवाल सादर केला.
बी.एन. राव यांनी इतर राष्ट्रांच्या
राज्यघटनेविषयीच्या अहवालांवर आणि त्यांच्या संशोधनावर आधारित प्रारंभिक मसुदा
तयार केला.
मसुदा समितीचे अध्यक्ष म्हणून बाबासाहेब आंबेडकर यांनी सविस्तर
घटनेचा मसुदा तयार करून सादर केला जो सार्वजनिक चर्चेसाठी प्रकाशित करण्यात आला.
राज्यघटनेच्या मसुद्यावर चर्चा करण्यात आली आणि
दुरुस्ती प्रस्तावित व लागू करण्यात आली.
काँग्रेस पक्षाच्या नेतृत्वात तज्ज्ञांच्या
समितीने राज्यघटनेचा अवलंब केला. ही महत्त्वाची भूमिका होती.
घटनाक्रम
६ डिसेंबर १९४६: संविधान सभा स्थापन झाली. (फ्रेंच प्रथेनुसार)
९ डिसेंबर १९४६: संविधान सभेची पहिली बैठक संविधान सभागृहात झाली
(आताचा संसद भवन
सेंट्रल हॉल). संविधान सभेला
संबोधित करणारे पहिली व्यक्ती जे.बी. कृपलानी होते; तात्पुरते
अध्यक्ष म्हणून सच्चिदानंद सिन्हा नियुक्त. (स्वतंत्र देशाची मागणी करत मुस्लिम
लीगने बैठकीवर बहिष्कार घातला.)
११ डिसेंबर १९४६: संविधान सभेचे अध्यक्ष म्हणून राजेंद्र प्रसाद, उपाध्यक्ष
म्हणून हरेंद्र कुमार मुखर्जी आणि घटनात्मक
कायदेशीर सल्लागार म्हणून बी.एन. राव नियुक्त.
(सुरुवातीला ३८९ सदस्य, जे भारताच्या फाळणीनंतर घटून २९९ झाले. ३८९ - २९२ पैकी सरकारी प्रांत, ४ मुख्य आयुक्त प्रांताचे आणि ९३ संस्थानिकांचे सदस्य
होते.)
१३ डिसेंबर १९४६: जवाहरलाल नेहरू यांनी वस्तुनिष्ठ ठराव घटनेची मूलभूत तत्त्वे मांडली. जी नंतर घटनेची
प्रस्तावना ठरली.
२२ जानेवारी १९४७: वस्तुनिष्ठ ठराव सर्वानुमते स्वीकारला.
२२ जुलै १९४७: संविधान सभेने तिरंगा राष्ट्रीय ध्वज म्हणून स्वीकारला.
१५ ऑगस्ट १९४७ : भारताला
स्वातंत्र्य प्राप्त झाले. भारत आणि पाकिस्तान विभाजित झाले.
२९ ऑगस्ट १९४७: मसुदा समिती नेमली, जीचे अध्यक्ष डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर होते, तर या समितीचे इतर सदस्य होते: के.एम.मुंशी, मोहम्मद सादुलाह, अल्लादी कृष्णस्वामी अय्यर, गोपाळ स्वामी अय्यंगार, एन. माधव राव (त्यांनी बी.एल.
मिटरची जागा घेतली ज्यांनी प्रकृती अस्वास्थ्यामुळे राजीनामा दिला होता), टी.टी. कृष्णामचारी (१९४८ मध्ये मृत्यू झालेल्या डीपी खेतानची जागा
त्यांनी घेतली),
१६ जुलै १९४८: हरेंद्र कुमार मुखर्जी व्ही.टी. कृष्णामचारी संविधानसभेचे दुसरे उपाध्यक्ष म्हणूनही निवडले
गेले.
२६ नोव्हेंबर १९४९: भारतीय संविधान संविधान सभेने
स्वीकारले व काही कलमे आमलात आली.
२४ जानेवारी १९५०: संविधानसभेची
शेवटची बैठक झाली. भारतीय संविधानामध्ये सर्वांनी स्वाक्षऱ्या करून त्यास मान्यता
दिली. (संविधान ३९५ कलमे, ८ अनुसूची, २२ भाग आहे.)
२६ जानेवारी १९५०: संपूर्ण भारतीय संविधान अमलात आले.
(संविधान निर्मितीसाठी २ वर्षे, ११ महिने, १८ दिवस लागले व एकूण ₹ ६.४ दशलक्ष
इतका खर्च आला.)
भारत प्रजासत्ताक झाल्यानंतर गणेश वासुदेव मावळणकर लोकसभेचे पहिले सभापती होते.
- जालियनवाला
बाग हत्याकांड कधी झाले?
➡ 13 एप्रिल 1919. - भारताच्या
अर्थविषयक धोरणाचा पाया कोणी ठेवला?
➡ लॉर्ड डलहौसी. - 'वंदे
मातरम' कधी पहिल्यांदा गायले गेले?
➡ 1896 च्या काँग्रेस अधिवेशनात. - सुभाषचंद्र
बोस यांनी कोणता पक्ष स्थापन केला?
➡ फॉरवर्ड ब्लॉक. - 'डेक्कन
एज्युकेशन सोसायटी' ची स्थापना कोणी केली?
➡ गोपाळ गणेश आगरकर आणि बाळ गंगाधर टिळक. - सुरत फूट
कधी झाली?
➡ 1907 मध्ये. - अशफाक
उल्ला खान कोणत्या चळवळीत सहभागी होते?
➡ काकोरी कट. - लॉर्ड
वेव्हेल योजना कशासाठी होती?
➡ भारताच्या फाळणीचे नियोजन. - सविनय
कायदेभंग चळवळ कशाशी संबंधित होती?
➡ मिठाचा सत्याग्रह. - अलाहाबाद
करार कधी झाला?
➡ 1765 मध्ये, ईस्ट इंडिया कंपनी आणि मुघल सम्राट यांच्यात.
POLICE BHARATIसाठी भारताच्या इतिहासावर आधारित आणखी 50
प्रश्न
(मराठीमध्ये)
1857 चा उठाव
- 1857
च्या उठावाला भारताच्या स्वातंत्र्यलढ्यात काय संबोधले
जाते?
➡ पहिल्या स्वातंत्र्ययुद्ध. - कानपूरमध्ये
1857 च्या उठावाचे नेतृत्व कोणी केले?
➡ नाना साहेब. - झाशीची
राणी लक्ष्मीबाईने कशासाठी युद्ध केले?
➡ स्वराज्याचे संरक्षण करण्यासाठी. - 1857
च्या उठावाच्या अपयशाचे कारण काय होते?
➡ समन्वयाचा अभाव आणि मर्यादित क्षेत्र. - 1857
च्या उठावानंतर इंग्रजांनी कोणता कायदा केला?
➡ 1858 चा भारत सरकार कायदा.
1909 चा कायदा (मिंटो-मॉर्ले सुधारणा)
- 1909
च्या कायद्याने कोणत्या समाजाला राजकीय सवलत दिली?
➡ मुस्लिम समाजाला. - 1909
चा कायदा पारित करणारा ब्रिटिश भारताचा राज्यकर्ता कोण
होता?
➡ लॉर्ड मिंटो. - मिंटो-मॉर्ले
सुधारणा कोणत्या दस्तऐवजात होती?
➡ भारतीय कौन्सिल्स कायदा. - मिंटो-मॉर्ले
सुधारणा कोणत्या प्रक्रियेसाठी आधार ठरल्या?
➡ वेगळ्या निवडणुकांच्या स्थापनेसाठी. - मिंटो-मॉर्ले
सुधारणा का करण्यात आल्या?
➡ भारतीयांच्या राजकीय सहभागासाठी.
1919 चा कायदा (मॉंटॅग-चेम्सफोर्ड सुधारणा)
- द्विशासन
पद्धती अंतर्गत कोणते विषय प्रांतीय सरकारला दिले गेले?
➡ शिक्षण, आरोग्य, आणि शेती. - 1919
च्या कायद्याने कोणता महत्वाचा अधिकार ब्रिटिश सरकारने
राखून ठेवला?
➡ संरक्षण आणि परराष्ट्र धोरण. - 1919
च्या कायद्यामुळे भारतीय राजकारणावर कोणता परिणाम झाला?
➡ लोकांमध्ये स्वराज्याच्या मागणीसाठी जागृती झाली. - 1919
च्या कायद्याच्या अनुषंगाने काय स्थापन झाले?
➡ केंद्रीय विधानपरिषद. - 1919
च्या कायद्याने कोणता नवीन गट राजकारणात आला?
➡ मध्यमवर्गीय भारतीय नेते.
1935 चा कायदा
- 1935
च्या कायद्याने किती प्रांतांना स्वायत्तता दिली?
➡ 11 प्रांतांना. - 1935
च्या कायद्याने केंद्र सरकारमध्ये कोणता बदल केला?
➡ केंद्रशासनासाठी फेडरल योजना प्रस्तावित केली. - फेडरल
योजना लागू का झाली नाही?
➡ भारतीय संस्थानिकांचा विरोध. - 1935
च्या कायद्याने कोणता नवा विषय राज्यांच्या यादीत आणला?
➡ जमीन महसूल. - 1935
च्या कायद्याचा प्रभाव भारतीय संविधानावर कसा पडला?
➡ संविधानाच्या पायाभूत रचनेवर आधारित होता.
भारतीय स्वातंत्र्यलढा
- 'डांडी
यात्रा' कशासाठी केली गेली?
➡ मिठाच्या कायद्याचा विरोध. - 'नमक
सत्याग्रह' कधी सुरू झाला?
➡ 12 मार्च 1930 रोजी. - भारतीय
राष्ट्रीय काँग्रेसचे पहिले अध्यक्ष कोण होते?
➡ डब्ल्यू.सी. बॅनर्जी. - 'हिंद
स्वराज' हे पुस्तक कोणी लिहिले?
➡ महात्मा गांधी. - भारताचा
पहिला स्वातंत्र्यदिन कधी साजरा करण्यात आला?
➡ 26 जानेवारी 1930 रोजी भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेस (INC) ने पूर्ण स्वराज किंवा संपूर्ण स्वराज्य घोषित केल्यावर भारताचा पहिला स्वातंत्र्य दिन अनधिकृतपणे साजरा करण्यात आला. - 'इन्कलाब
जिंदाबाद' हे घोषवाक्य कोणी दिले?
➡ भगतसिंग. - 'पूर्ण
स्वराज्य' ची मागणी कधी करण्यात आली?
➡ 1929 च्या लाहोर अधिवेशनात. - सुभाषचंद्र
बोस यांनी कोणता सैनिकी गट स्थापन केला?
➡ आजाद हिंद सेना. - 'हिंदुस्तान
रिपब्लिकन असोसिएशन' ची स्थापना कोणी केली?
➡ रामप्रसाद बिस्मिल आणि भगतसिंग. - खेड्यापाड्यातील
चळवळीचे नेतृत्व कोणी केले?
➡ सरदार वल्लभभाई पटेल.
समाजसुधारक
- 'महिला
सुधार' चळवळ कोणाशी संबंधित आहे?
➡ सावित्रीबाई फुले. - 'ब्रह्म
समाज' ची स्थापना कोणी केली?
➡ राजा राममोहन रॉय. - बालविवाह
बंदी कायदा कोणत्या सुधारकामुळे लागू झाला?
➡ ईश्वरचंद्र विद्यासागर. - 'आर्य समाज'
ची स्थापना कधी झाली?
➡ 1875. - महात्मा
फुले यांनी कोणती सामाजिक संस्था स्थापन केली?
➡ सत्यशोधक समाज. - राजा
राममोहन रॉय यांनी कोणता विचार मांडला?
➡ स्त्रियांचे हक्क आणि शिक्षण. - 'अनाथालय'
कोणत्या समाजसुधारकाने सुरू केले?
➡ पंडिता रमाबाई. - महर्षी
कर्वे यांनी पुण्यात कोणती संस्था स्थापन केली?
➡ एस.एन.डी.टी. महिला विद्यापीठ. - प्रार्थना
समाजाची स्थापना कशासाठी करण्यात आली?
➡ धर्मसुधारणा आणि समाजसुधारणा. - 'अंधश्रद्धा
निर्मूलन' चळवळ कोणाशी संबंधित आहे?
➡ डॉ. नरेंद्र दाभोलकर.
भारतीय व्हाईसरॉय
- लॉर्ड
डलहौसीने कोणता कायदा लागू केला?
➡ उपपतीचा कायदा (Doctrine of Lapse). - लॉर्ड
कर्झनने कोणती मोठी घटना घडवली?
➡ बंगाल विभाजन (1905). - लॉर्ड
रिपन कोणत्या क्षेत्रात सुधारणा केल्या?
➡ शिक्षण आणि स्थानिक स्वराज्य. - लॉर्ड
हार्डिंगने कोणती घटना पाहिली?
➡ दिल्ली दरबार (1911). - लॉर्ड
वेव्हेल योजनेचा उद्देश काय होता?
➡ भारताच्या फाळणीचे नियोजन. - लॉर्ड
कॅनिंग कोणत्या घटनेशी संबंधित होते?
➡ 1857 चा उठाव. - ब्रिटिश
राजवटीचा शेवट कधी झाला?
➡ 15 ऑगस्ट 1947. - शिक्षणक्षेत्रात
सुधारणा करणारा व्हाईसरॉय कोण होता?
➡ लॉर्ड मेकॉले. - ब्रिटिश
भारताचा पहिला गव्हर्नर जनरल कोण होता?
➡ वॉरेन हेस्टिंग्ज. - ब्रिटिश
भारताचा शेवटचा गव्हर्नर जनरल कोण होता?
➡ लॉर्ड माउंटबॅटन.
POLICE BHARATIसाठी भारताच्या इतिहासावर आधारित आणखी 50
प्रश्न
(मराठीमध्ये)
1857 चा उठाव
- 1857
च्या उठावात मोलाचा वाटा उचलणाऱ्या स्त्रीचे नाव काय
आहे?
➡ बेगम हजरत महल. - 1857
च्या उठावानंतर ब्रिटिशांनी दिल्लीचा ताबा कधी घेतला?
➡ सप्टेंबर 1857. - 1857
च्या उठावाचे मुख्य आर्थिक कारण काय होते?
➡ जमींदारी पद्धतीमुळे शेतकऱ्यांचे शोषण. - 1857
च्या उठावात सहभागी न झालेले प्रमुख राज्य कोणते?
➡ हैदराबाद. - 1857
च्या उठावाला कोणत्या समाजाचा पाठिंबा कमी होता?
➡ मध्यमवर्गीय भारतीय.
1909 चा कायदा (मिंटो-मॉर्ले सुधारणा)
- 1909
च्या कायद्याने कोणता विचारसरणीचा पाया घातला?
➡ साम्प्रदायिक निवडणुकांचा. - मिंटो-मॉर्ले
सुधारणा कोणत्या वर्षी लागू झाली?
➡ 1909. - 1909
च्या कायद्याने कोणते सदस्य विधानसभेत आणले?
➡ भारतीय सदस्यांना. - मुस्लिम
लीगने मिंटो-मॉर्ले सुधारणा का स्वागत केले?
➡ वेगळ्या निवडणुकीच्या अधिकारामुळे. - मिंटो-मॉर्ले
सुधारणा कोणत्या संविधानिक सुधारणा प्रक्रियेसाठी महत्त्वाच्या ठरल्या?
➡ 1919 च्या मॉंटॅग-चेम्सफोर्ड सुधारणा.
1919 चा कायदा (मॉंटॅग-चेम्सफोर्ड सुधारणा)
- द्विशासन
पद्धती अंतर्गत कोणते विषय ब्रिटिशांकडे ठेवले गेले?
➡ संरक्षण, महसूल, आणि रेल्वे. - 1919
च्या कायद्याचा भारतीय लोकांमध्ये कशावर प्रभाव पडला?
➡ स्वराज्याच्या मागणीसाठी जनजागृती झाली. - द्विशासन
पद्धती कोणत्या कायद्यानुसार लागू झाली?
➡ 1919 चा भारत शासन कायदा. - 1919
च्या कायद्यामुळे कोणत्या चळवळीला चालना मिळाली?
➡ असहकार आंदोलन. - 1919
च्या कायद्याचे मुख्य स्वरूप काय होते?
➡ अंशतः स्वायत्तता.
1935 चा कायदा
- 1935
च्या कायद्याने कोणती महत्त्वाची संस्था प्रांतांमध्ये
स्थापन केली?
➡ प्रांतीय विधिमंडळे. - 1935
च्या कायद्याने भारतीय राज्यघटनेला काय प्रदान केले?
➡ फेडरल स्वरूप. - 1935
च्या कायद्यामुळे कोणत्या क्षेत्रात स्वायत्तता मिळाली?
➡ प्रांतीय शासन. - फेडरल
न्यायालयाची स्थापना कोणत्या कायद्यानुसार झाली?
➡ 1935 च्या कायद्यानुसार. - 1935
च्या कायद्याचा प्रमुख उद्देश काय होता?
➡ भारतीय राजकारणात ब्रिटिशांचा प्रभाव राखणे.
भारतीय स्वातंत्र्यलढा
- पहिले
स्वातंत्र्यवीर कोण होते?
➡ वासुदेव बळवंत फडके. - 'अनुशासन
पर्व' कोणत्या चळवळीला संबोधले जाते?
➡ असहकार चळवळ. - काकोरी
कटाचा उद्देश काय होता?
➡ इंग्रजांचे धन लुटणे. - सविनय
कायदेभंग चळवळ कोणत्या नेत्याने सुरू केली?
➡ महात्मा गांधी. - 'हिंदुस्तान
सोशलिस्ट रिपब्लिकन असोसिएशन' चा संस्थापक कोण?
➡ चंद्रशेखर आजाद. - शाहिद
भगतसिंगने कोणत्या घटनेत भाग घेतला?
➡ सेंट्रल असेंब्ली बॉम्ब प्रकरण. - भारत छोडो
आंदोलनाचा नारा कोणता होता?
➡ 'करा किंवा मरा.' - जालियनवाला
बाग हत्याकांड कोणत्या वायसरॉयच्या काळात घडले?
➡ लॉर्ड चेम्सफोर्ड. - असहकार
चळवळीचा प्रारंभ कधी झाला?
➡ 1920. - महात्मा
गांधींनी सत्याग्रहाची सुरुवात कोठे केली?
➡ दक्षिण आफ्रिकेमध्ये.
समाजसुधारक
- 'सत्यशोधक
समाज' चे मुख्य उद्दिष्ट काय होते?
➡ शूद्र आणि अति-शूद्रांचे उत्थान. - ईश्वरचंद्र
विद्यासागर यांनी कोणत्या विषयावर काम केले?
➡ विधवा पुनर्विवाह. - 'विवेकानंद
रॉक मेमोरियल' कोणाच्या स्मरणार्थ बांधले गेले?
➡ स्वामी विवेकानंद. - महात्मा
गांधींनी स्त्रियांसाठी कोणती मोहीम राबवली?
➡ खादी आणि हस्तकला प्रचार. - पेरियार
ई.व्ही. रामासामी कोणत्या चळवळीशी संबंधित होते?
➡ द्रविड आंदोलन. - 'ब्रह्म
समाज' चे मुख्य उद्दिष्ट काय होते?
➡ एकेश्वरवादाचा प्रसार. - शाहू
महाराज यांनी कोणता निर्णय घेतला?
➡ अस्पृश्यांसाठी मोफत शिक्षण. - डॉ.
आंबेडकर यांनी कोणता धर्म स्वीकारला?
➡ बौद्ध धर्म. - पंडिता
रमाबाई यांनी कोणती संस्था स्थापन केली?
➡ मुक्तिसदन. - 'रामकृष्ण
मिशन' कोणत्या विचारांवर आधारित आहे?
➡ रामकृष्ण परमहंस.
भारतीय व्हाईसरॉय
- 'बंगाल
विभाजन' कोणत्या व्हाईसरॉयच्या काळात झाले?
➡ लॉर्ड कर्झन. - लॉर्ड
विलिंग्टनने कोणता कायदा आणला?
➡ पब्लिक सेफ्टी बिल. - लॉर्ड
रिपनने कोणते सुधारणा कार्य केले?
➡ स्थानिक स्वराज्य संस्था निर्माण केली. - लॉर्ड
डलहौसीने कोणता मोठा प्रकल्प सुरू केला?
➡ रेल्वे व्यवस्था. - लॉर्ड
माउंटबॅटनने भारताची फाळणी का मान्य केली?
➡ हिंदू-मुस्लिम दंग्यांमुळे. - लॉर्ड
कॅनिंगने कोणता मोठा निर्णय घेतला?
➡ ईस्ट इंडिया कंपनीचे नियंत्रण संपवले. - लॉर्ड
हार्डिंगच्या काळात दिल्लीची राजधानी कधी झाली?
➡ 1911. - भारतीय
रेल्वे कोणत्या व्हाईसरॉयच्या काळात सुरू झाली?
➡ लॉर्ड डलहौसी. - भारतीय
प्रेस कायदा कधी लागू झाला?
➡ लॉर्ड लिटनच्या काळात. - शिक्षण
क्षेत्रात सुधारणा करणारा व्हाईसरॉय कोण होता?
➡ लॉर्ड मेकॉले.
POLICE BHARATIसाठी भारताच्या इतिहासावर आधारित आणखी 50
प्रश्न
(मराठीमध्ये)
1857 चा उठाव
- 1857
च्या उठावात कोणत्या समाजघटकांनी इंग्रजांना पाठिंबा
दिला?
➡ प्रस्थापित जमींदार आणि व्यापारी. - 1857
च्या उठावात बहादुरशाह झफरची भूमिका काय होती?
➡ तो उठावाचा प्रतीकात्मक नेता होता. - 1857
च्या उठावाला प्रेरणा देणारे पहिले कारण काय होते?
➡ काडतूसावर प्राण्यांच्या चरबीचा वापर. - 1857
च्या उठावाचे केंद्रस्थळ कोणते होते?
➡ दिल्ली. - 1857
च्या उठावाचे सर्वात मोठे अपयश कोणते होते?
➡ राष्ट्रीय नेतृत्वाचा अभाव.
1909 चा कायदा (मिंटो-मॉर्ले सुधारणा)
- मिंटो-मॉर्ले
सुधारणा कायदे कशामुळे महत्त्वाचे ठरले?
➡ धर्मावर आधारित राजकारणाला प्रारंभ मिळाला. - 1909
च्या कायद्यानुसार केंद्रीय विधिमंडळात किती जागा
भारतीयांसाठी राखीव होत्या?
➡ 60 जागा. - मुस्लिम
लीगने 1909 च्या सुधारणा का स्वागत केल्या?
➡ त्यांना वेगळ्या निवडणुकांचा अधिकार मिळाला. - मिंटो-मॉर्ले
सुधारणा कोणत्या धोरणाला प्रोत्साहन देते?
➡ फोडा आणि राज्य करा. - मिंटो-मॉर्ले
सुधारणा कोणत्या वायसरॉयच्या काळात लागू झाल्या?
➡ लॉर्ड मिंटो.
1919 चा कायदा (मॉंटॅग-चेम्सफोर्ड सुधारणा)
- 1919
च्या कायद्याने केंद्रीय विधिमंडळात भारतीय
प्रतिनिधित्व किती टक्के केले?
➡ 33%. - 1919
च्या कायद्याचा मुख्य उद्देश काय होता?
➡ भारतीयांना काही प्रमाणात स्वायत्तता प्रदान करणे. - मॉंटॅग-चेम्सफोर्ड
सुधारणा कोणत्या चळवळीचे उत्तर होते?
➡ होम रूल चळवळ. - 1919
च्या कायद्यामुळे कोणत्या दोन प्रकारचे विषय
अस्तित्वात आले?
➡ राखीव विषय आणि हस्तांतरित विषय. - मॉंटॅग-चेम्सफोर्ड
सुधारणा कोणत्या वायसरॉयच्या काळात लागू झाल्या?
➡ लॉर्ड चेम्सफोर्ड.
1935 चा कायदा
- 1935
च्या कायद्याने कोणती नवीन संस्था स्थापन केली?
➡ फेडरल कोर्ट. - भारतीय
संविधानातील कोणत्या प्रकरणात 1935 च्या कायद्याचा प्रभाव
आहे?
➡ केंद्र आणि राज्यातील संबंध. - 1935
च्या कायद्याने केंद्रशासन कशावर आधारित केले?
➡ फेडरल प्रणाली. - 1935
च्या कायद्यामुळे भारतीय राजकारणाला काय मिळाले?
➡ प्रादेशिक स्वायत्तता. - 1935
चा कायदा कोणत्या राजकीय पक्षाने नाकारला?
➡ भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेस.
भारतीय स्वातंत्र्यलढा
- 'चले जाव'
आंदोलन कधी सुरू झाले?
➡ 1942. - सविनय
कायदेभंग आंदोलनाचे मुख्य केंद्र कोणते होते?
➡ गुजरात (धारसना). - 'पूर्ण
स्वराज्य' ची घोषणा कधी झाली?
➡ 1930 च्या लाहोर अधिवेशनात. - स्वातंत्र्य
चळवळीत 'व्हायसरॉयचे एग्झिक्युटिव्ह कौन्सिल' मध्ये
सहभागी झालेला पहिला भारतीय कोण?
➡ सी.आर. दास. - 'भारत छोडो'
आंदोलनाचे प्रमुख नारे कोणते होते?
➡ 'करा किंवा मरा.' - जालियनवाला
बाग हत्याकांड कधी घडले?
➡ 13 एप्रिल 1919. - स्वदेशी
चळवळ कोणत्या वर्षी सुरू झाली?
➡ 1905. - पहिल्या
गोलमेज परिषदेत कोण सहभागी झाले?
➡ डॉ. बी.आर. आंबेडकर. - दुसऱ्या
गोलमेज परिषदेत महात्मा गांधींनी कोणत्या मुद्यावर भर दिला?
➡ अस्पृश्यतेच्या निर्मूलनावर. - 'हिंदुस्थान
रिपब्लिकन असोसिएशन' चा घोषवाक्य काय होता?
➡ 'स्वराज्य आमचा जन्मसिद्ध हक्क आहे.'
समाजसुधारक
- सावित्रीबाई
फुले यांनी कोणत्या प्रकारच्या चळवळीचा प्रचार केला?
➡ महिला शिक्षण. - रज्जाराम
मोहन रॉय यांना कोणत्या चळवळीचे जनक म्हटले जाते?
➡ भारतीय पुनर्जागरण. - विधवा
पुनर्विवाह कायदा कोणत्या वर्षी लागू झाला?
➡ 1856. - महात्मा
फुले यांनी कोणता ग्रंथ लिहिला?
➡ गुलामगिरी. - 'दीनबंधू'
नावाचे वृत्तपत्र कोणी सुरू केले?
➡ महात्मा फुले. - डॉ.
आंबेडकर यांनी अस्पृश्यांसाठी कोणते महत्त्वाचे पाऊल उचलले?
➡ महाड सत्याग्रह. - महात्मा
गांधींनी 'हरिजन' हे नाव कोणी दिले?
➡ अस्पृश्य वर्गाला. - विवेकानंदांचे
शिकागोतील भाषण कोणत्या वर्षी झाले?
➡ 1893. - ईश्वरचंद्र
विद्यासागर यांनी बंगालमध्ये कोणत्या सुधारणा केल्या?
➡ विधवा पुनर्विवाहाला प्रोत्साहन दिले. - महर्षी
कर्वे यांनी कोणत्या सामाजिक चळवळीचे नेतृत्व केले?
➡ महिला शिक्षण चळवळ.
भारतीय व्हाईसरॉय
- लॉर्ड
डलहौसीला कोणत्या धोरणासाठी ओळखले जाते?
➡ उपपतीचे तत्त्व (Doctrine of Lapse). - लॉर्ड
रिपनने भारतीयांना कोणता कायदा दिला?
➡ स्थानिक स्वराज्य कायदा. - लॉर्ड कर्झनने
कोणता नवीन कायदा आणला?
➡ विद्यापीठ कायदा (1904). - लॉर्ड
हार्डिंगच्या काळात कोणती घटना घडली?
➡ दिल्ली दरबार (1911). - लॉर्ड
वेव्हेलने कोणता योजना सादर केली?
➡ वेव्हेल योजना. - लॉर्ड
चेम्सफोर्डच्या काळात कोणते आंदोलन घडले?
➡ रॉलेट कायद्याविरोधातील आंदोलन. - लॉर्ड
माउंटबॅटनने भारताचा कोणता ऐतिहासिक निर्णय घेतला?
➡ भारताची फाळणी. - लॉर्ड
विलिंग्डनच्या काळात कोणती चळवळ झाली?
➡ सविनय कायदेभंग आंदोलन. - लॉर्ड
लिटनने कोणता दडपशाही कायदा लागू केला?
➡ वर्नाक्युलर प्रेस कायदा. - ब्रिटिश
भारतातील शेवटचा व्हाईसरॉय कोण होता?
➡ लॉर्ड माउंटबॅटन.
